|
Inleiding Van de Nederlandse bevolking heeft naar schatting 10% regelmatig last van hoofdpijn. Hoofdpijn kan variëren van een lichte spanningshoofdpijn tot een zware migraineaanval. Zware hoofdpijn kan voor mensen een grote belasting betekenen in het dagelijks leven. Mensen die veel last hebben van hoofdpijn zijn misschien geneigd om niet (of minder) aan sport te doen uit angst dat zij hiermee hun hoofdpijn opwekken of verergeren. Dat is jammer, want sport en hoofdpijn kunnen bij veel hoofdpijnpatiënten best samen gaan! Er zijn vele verschillende vormen van hoofdpijn, die hieronder apart beschreven worden. Spanningshoofdpijn Spanningshoofdpijn is een niet kloppende hoofdpijn die vaak wordt beschreven als een 'bandgevoel' rond het hoofd. Deze vorm van hoofdpijn treedt vooral op als gevolg van stress. Vaak gaat deze vorm van hoofdpijn gepaard met pijnlijke spieren in het nek- en schoudergebied. Mensen met spanningshoofdpijn hoeven zich niet druk te maken over welke sport ze kunnen beoefenen. Elke sport waarbij zij zich lekker voelen werkt voor hen positief. Sport is bij uitstek een manier om plezier te beleven en te ontspannen. Sport kan bovendien een (goede) manier zijn om negatieve gevoelens en stress af te reageren. Bij sommige krachtsporters kan er een andere vorm van hoofdpijn optreden die ook vanuit de nek komt. Dat wordt dan veroorzaakt door bepaalde oefeningen, waarbij er een grote belasting op de nek komt. Denk hierbij aan nekdrukken, maar ook aan voorslaan en kniebuigen. Migraine en migraineachtige hoofdpijn Migraine en migraineachtige hoofdpijn zijn wel kloppend van aard en treden vaak in aanvallen op. Kan migraineachtige hoofdpijn soms met een half uur al voorbij zijn, de klassieke migraineaanval kan dagen aanhouden. Bij al deze hoofdpijnvormen kunnen misselijkheid en braakneigingen optreden. Bij de klassieke migraine gaan aan de hoofdpijn zelf lichtflitsen en veranderde zintuigsensaties vooraf. Tijdens de hoofdpijn is iemand vaak lichtschuw en wil dan zoveel mogelijk in het donker liggen. Wat de pijn bij deze vormen van hoofdpijn veroorzaakt is onbekend, maar mogelijk speelt de gevoeligheid van de vaatjes in de hersenen hierbij een rol. Dikwijls komt de aandoening ook bij andere familieleden voor. Wat de aanleiding is tot het ontstaan van de aanval is niet altijd even duidelijk. Stress en oververmoeidheid spelen bij de klassieke migraine zeker een rol, waarbij de aanval dan vaak optreedt als iemand eindelijk even tot rust kan komen. Voor migraineachtige hoofdpijnvormen bij -of in aansluiting op- sport is vaak wel een duidelijke aanleiding aan te geven. Zie onder het kopje 'Invloed van sportbeoefening op migraine'. Migraine en sportbeoefening Migraine komt vooral in de leeftijdscategorie van 20-40 jaar voor; een leeftijd dus waarop veel sport beoefend wordt. Helaas is er niet zoveel bekend over migraine en sportbeoefening. In het algemeen geldt dat sportbeoefening bij de meeste mensen niet leidt tot migraineaanvallen. Bij sommigen kan de spanning voor een wedstrijd een aanval uitlokken, terwijl anderen juist tijdens de ontspanning na de wedstrijd een aanval krijgen. Een goed gedoseerde duurtraining kan de frequentie en de ernst van de migraineaanvallen verminderen. In het algemeen mogen migrainepatiënten dus gewoon sporten. Zij hoeven ook geen specifieke medicatie te gebruiken om aanvallen bij of na het sporten te voorkomen. Invloed van sportbeoefening op migraine Er worden meerdere vormen van migraineachtige hoofdpijn bij -of in aansluiting op- sport onderscheiden. Deze kunnen bijvoorbeeld optreden:
Medicatie bij migraine(-achtige hoofdpijn) Als bovenstaande maatregelen de migraineachtige hoofdpijn niet (voldoende) kunnen voorkomen, kan overwogen worden om voor de sportbeoefening een hoofdpijntablet te gebruiken. Hierdoor kan men de hoofdpijnaanval voorkomen, of de ernst daarvan verminderen. Vaak wordt hiervoor een tablet gebruikt die Indomethacine, Naproxen of Ibuprofen bevat. Bij de echte migrainepatiënten werken deze medicijnen vaak onvoldoende en er worden vaak andere medicijnen voorgeschreven. Deze medicijnen zullen dan meestal ergotamine(achtige) stoffen en bètablokkers bevatten. Belangrijk is dat atleten zich realiseren dat het gebruik van bètablokkers vermoeidheidsklachten kan veroorzaken en de duurconditie nadelig kan beïnvloeden. Het gebruik van bovenstaande medicijnen is volgens het dopingreglement van de KNAU/IAAF toegestaan. In bepaalde combinatiepreparaten kan echter cafeïne zitten, waarvan het gebruik tijdens wedstrijden als doping beschouwd kan worden als het gebruik daarvan aanleiding heeft gegeven tot het overschrijden van een bepaalde concentratie in de urine Samenvatting De meest voorkomende soorten hoofdpijn zijn spanningshoofdpijn en migraine(achtige vormen van hoofdpijn). Sporters met spanningshoofdpijn hoeven zich niet druk te maken over welke sport ze wel of niet kunnen beoefenen. Alle vormen behoren tot de mogelijkheden. Sporters met migraine(achtige hoofdpijn) reageren verschillend op de diverse vormen van inspanning. Bij sommigen speelt sport geen rol als uitlokkende factor, maar bij anderen kan intensieve (anaërobe) inspanning en uitputting migraineachtige hoofdpijn opwekken. Ook grote krachtsinspanningen en een vocht- en koolhydraattekort kunnen hiertoe leiden. Daarentegen is bekend dat een regelmatig en goed gedoseerd duurtrainingsschema uiteindelijk de frequentie en de ernst van de migraineaanvallen kan verminderen! |